O czym pisały gdańskie gazety 80, 40 i 10 lat temu?

Gazeta Gdańska swoją czołówkę z 15 sierpnia 1934 roku poświęca śmierci syna byłego króla Hiszpanii w wypadku samochodowym. Znajdziemy również informacje o wspólnych ćwiczeniach lotników polskich i jugosławiańskich oraz informacje o odnalezieniu zaginionego podróżnika podbiegunowego, admirała Richard Byrda. Na pierwszej stronie jest też przypomnienie rocznicy "Cudu nad Wisłą".

Najmocniejszą wiadomością jest bez wątpienia tragedia z Lublina. "Wczoraj rano w jednym z miejscowych hoteli rozegrała się ponura tragedja. Kilka dni temu przybył do Lublina Starej Rafalówki Antoni Hofman, zamożny rolnik z dwojgiem dzieci, chłopcem i dziewczynką oraz kobietą, które nazwiska dotąd nie ustalono. (...) Rano usłyszano w pokoju Hofmana strzały rewolwerowe. Okazało się, że Hofman strzelił do swojej towarzyszki oraz do swoich dzieci, poczem sam popełnił samobójstwo. Hofman i dziewczynka ponieśli śmierć na miejscu. Ciężko ranną kobietę i chłopca odwieziono do szpitala, gdzie niebawem zmarli. Przyczyna krwawego czynu na razie nie została wyświetlona."

Czwarta strona Gazety Gdańskiej  poświęcona jest polityce międzynarodowej. Przeczytamy  o reformach w armii brytyjskiej czy nadużyciach w sklepach sowieckich.

Najciekawsze są jednak dyskusje dotyczące możliwości wybuchu wojny w Europie. W artykule użyto fragmentu analizy d'Ormessona z paryskiego Le Figaro:

"Za Polską stoi Francja. Całe niebezpieczeństwo wojny zlokalizowane jest obecnie w Europie centralnej wokół sprawy Austrji, to z dwóch powodów: "Najpierw dlatego, że Hitler pragnie Austrji. Pomimo, że rozwiązuje obecnie legjon austrjacki w Bawarji, nawet gdyby złagodził propagandę przez radjo, jego istotne zamiary zostaną niezmienione. Drugą przyczyną jest to, że Austrja jest słabym punktem Europy, w którym krzyżuje się zbyt wiele rywalizacji i sprzecznych dążności."

Dziennik Bałtycki 15 sierpnia 1974 roku pierwszą stronę podzielił między kilkanaście artykułów z regionu, kraju i świata. Dowiadujemy się o niepokojących wydarzeniach na świecie. W Argentynie nastąpił kryzys rządowy, wojna na Cyprze "znów eskalowała". W Sajgonie "utrzymany jest stan napięcia", a Indie dążą do znacjonalizowania firm petrochemicznych. Inne wieści ze świata też nie są wesołe. Escudo, waluta Chile, przechodzi dewaluację w związku z bardzo wysoką inflacją. Z kolei Izrael ostrzelał libańską wioskę Nakura.

Na pierwszej stronie Dziennika znajduje się też sporo tekstów o zabarwieniu propagandowym. Dowiadujemy się, że Aleksiej Szytikow będzie gościem jubileuszowej wystawy 30-lecia PRL w Moskwie. Podpisano też polsko-radziecką umowę o współpracy przy produkcji towarów żelazonośnych.

Za pozytywną wiadomość można uznać zwiększenie dopuszczalnej prędkości na obszarze niezabudowanym do 100 km na godzinę. Przedrukowana przez Dziennik Bałtycki depesza PAP-u brzmi:

"Samochody osobowe mogą się poruszać na polskich drogach z prędkością maksymalną 100 km na godzinę. Dotyczy to oczywiście obszarów niezabudowanych. Zarządzenie takie podjęli ostatnio ministrowie komunikacji oraz spraw wewnętrznych (...) Tak np. samochody ciężarowe o ciężarze całkowitym nie przekraczającym 2,5 tony mogą na obszarze niezabudowanym rozwijać szybkość do 80 km na godzinę, a przekraczające ten ciężar - do 70 km na godz. Motocyklami można jeździć z szybkością nic przekraczającą 70 km na godz. (...) Kierowcy przekraczający maksymalne szybkości karani będą grzywnami w wysokości 200 zł, najwyższymi w postępowaniu mandatowym. (PAP)"

Na czwartej stronie Dziennika Bałtyckiego sprzed 40 lat mamy natomiast informacje kulturalne, repertuary kin i teatrów oraz przydatne numery telefonów. Znalazły się też informacje o trwającym Jarmarku Dominikańskim, a konkretnie o jedzeniu na nim.

"Mała gastronomia na Jarmarku Dominikańskim ma liczne grono entuzjastów i tyluż chyba wrogów. Zadowoleni to ci, którzy znaleźli siedzące miejsce i korzystając z pięknej pogody mogą zjeść no świeżym powietrzu gdańskie krupnioki, kiełbaskę z rożna, smażoną rybę, placki ziemniaczane czy golonkę. Psioczą oczywiście ci, którzy do stoisk i kiosków nie mogą dopchać się, gdyż brak im czasu i cierpliwości. Gwoli ścisłości dodajmy, że w tym roku jest na jarmarku znacznie więcej punktów sprzedaży różnych dań z kotła i rożna, więcej jest miejsc siedzących."

Na pierwszej stronie trójmiejskiego dodatku Gazety Wyborczej sprzed 10 lat najważniejszą informacją jest rezygnacja wojewódzkiego konserwatora zabytków. Powodem jest konflikt wokół zabudowy Targu Siennego: "Grzegorz Budnik, pomorski konserwator zabytków, podał się wczoraj do dymisji. - Dyskusja z władzami Gdańska osiągnęła poziom, którego nie mogę zaakceptować - tłumaczy. - Jeśli używa się w niej epitetów i wydaje osądy, nie mające nic wspólnego z merytoryczną oceną, nie będę w tym uczestniczył.

Budnik ma na myśli środową publikację "Dziennika Bałtyckiego", w której wiceprezydent Wiesław Bielawski nazywa go "hamulcowym" i zarzuca, że wskutek jego działań "miasto umiera". Pod adresem konserwatora padają oskarżenia dotyczące m.in. blokowania budowy parkingu pod Targiem Węglowym czy opóźniania otwarcia muzeum bursztynu w Katowni i Wieży Więziennej. - Skalę manipulacji oddają choćby fotografie - dodaje Budnik. - Na obu umieszczono moją głowę, do której dołączono czyjś tułów w odpowiadających autorom pozach. Istnieje coś takiego jak godność osobista. Jakim prawem zmienia się moje ciało? Budnik nie ma wątpliwości, że zarzewiem konfliktu jest sprawa Targu Siennego. Ogromną inwestycję w tym rejonie zamierza zrealizować firma ING Real Estate. Kilka lat temu Holendrzy podpisali z gminą list intencyjny dotyczący tego przedsięwzięcia. Planowany obszar zabudowy wynosi 57 tys. mkw. Konserwator uważa, że należałoby go zredukować o 6,5 tys. mkw. - Czyli nieco więcej niż 10 procent - tłumaczy. - Rozporządzenie prezydenta RP o utworzeniu pomnika historii w granicach siedemnastowiecznego miasta nakazuje ochronę m.in. jego struktury przestrzennej, a jej istotnym składnikiem jest Targ Sienny. Kto go zabuduje, postąpi wbrew rozporządzeniu. Presja jest ogromna, nie zazdroszczę mojemu następcy. Ulec naciskom oznacza postąpić wbrew zawodowej etyce. Władze Gdańska chcą, aby miasto się rozwijało i to zrozumiałe. Jednak rola konserwatora zabytków polega na ochronie wartości historycznych. Gdybym nie stał na ich straży, nie byłbym prawdziwym konserwatorem i łamałbym prawo.

Wojewoda Cezary Dąbrowski przyjął dymisję Budnika. Jak zapowiada, nie będzie przeprowadzał konkursu na to stanowisko. W przyszłym tygodniu zgłosi generalnemu konserwatorowi zabytków swojego kandydata. Wśród potencjalnych następców Budnika wymienia się przede wszystkim Mariana Kwapińskiego, zastępcę dyrektora Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. - Oczywiście, podjąłbym się tej funkcji, bo już startowałem w konkursie na to stanowisko - komentuje Kwapiński. Czy będzie realizował inną politykę niż Grzegorz Budnik? - Nie znam szczegółowych uwarunkowań decyzji, które podejmował pan Budnik, ale na pewno będę dążył do kompromisu, aby porozumieć się ze wszystkimi zainteresowanymi stronami."

Z kolei na czwartej stronie "Gazety Wyborczej Trójmiasto" ciekawy jest opis nowych zasad wstępu na molo sopockie. Jest ono bezpłatne, ale tylko... na część lądową.

"Od przyszłego sezonu wstęp na płatną do tej pory lądową część sopockiego mola będzie darmowy. Bramki biletowe staną przy wejściu na drewnianą część obiektu. Dzięki temu zabiegowi lądowy fragment mola ma ożyć. Radni zdecydowali, że na kolejnych pięć lat przedłużą dzierżawę obiektu spółce Kąpielisko Morskie Sopot. - Ma to związek z planowanym na przyszły rok początkiem przebudowy centrum Sopotu. Plac budowy obejmie także fragment mola. Dlatego zrezygnowaliśmy z organizacji przetargu na nowego dzierżawcę, bo - z uwagi na budowę - atrakcyjność tego miejsca chwilowo się obniży - tłumaczy Paweł Orłowski, rzecznik UM Sopotu. Ze znajdujących się w lądowej części mola arkad mają zniknąć mało atrakcyjne stragany z tzw. małym handlem. - Powstaną punkty gastronomiczne, handel ograniczony będzie jedynie do pamiątek i artykułów żeglarskich - wyjaśnia rzecznik. Radni zdecydowali wczoraj też, że Sopot wspólnie z Gdańskiem powoła spółkę, która zajmie się budową hali sportowo-widowiskowej na granicy obu miast, a potem będzie zajmowała się jej zarządzaniem. Teraz podobną decyzję muszą podjąć gdańscy radni. Rada Miasta Sopotu zmieniła poza tym uchwałę o płatnym parkowaniu. Zdaniem urzędników, zapis o możliwości wydania identyfikatora do bezpłatnego parkowania dla samochodów użyczonych mieszkańcom płatnej strefy dawał możliwości do manipulacji. - Ludzie mieszkający poza strefą fikcyjnie podpisywali z jej mieszkańcami umowy użyczenia, by otrzymać identyfikator. Teraz już nie będą mieli tej możliwości - mówi Orłowski."