Halloween. Polecamy 7 miejsc z dreszczykiem na Pomorzu

To miejsce polecamy tylko osobom o mocnych nerwach. Kościół jest jednym z najstarszych zabytków miasta. Został wzniesiony w latach 1648-1650 przez Jakuba Wejhera, a o wielowiekowej historii tego miejsca przypominają przepełnione krypty grobowe w podziemiach. Można je zwiedzać od 1971 r., kiedy utworzono w tym miejscu również ekspozycję muzealną. Prosto z niej korytarzem przechodzi się do krypty grzebalnej zakonników, w której spoczywają szczątki 57 franciszkanów pochowanych w latach 1658-1809. Charakterystyczne dla tamtych czasów drewniane trumny o wielobocznych, trapezowatych przekrojach, które piętrzą się jedna na drugiej, sprawiają upiorne wrażenie. Tu pochowano też członków rodzin Wejherów (w krypcie spoczywa Jakub Wejher, jego obie żony oraz czworo dzieci), Przebendowskich oraz dobrodziejów.

Legenda głosi, że założyciel miasta spoczywa w trumnie zawieszonej na złotych łańcuchach. W rzeczywistości jednak ciało Jakuba Wejhera złożone jest w zwykłej trumnie oznaczonej wyrzeźbioną w drewnie koroną.

Kryptę można zwiedzać po wcześniejszym telefonicznym ustaleniu terminu z zakonnikami

Architektura oraz zabytki Żuław przypominają o zamieszkujących tam holenderskich osadnikach, zwanych mennonitami. To odłam anabaptystów, który powstał na terenie Holandii w XVI w. Prześladowania mennonitów skłoniły ich do emigracji, m.in. na tereny tolerancyjnej dla mniejszości religijnych Polski. Uciekinierzy zasiedlali głównie Żuławy, gdzie zajmowali się rolnictwem, budową kanałów wodnych oraz wiatraków holenderskich. Jedną ze wsi dzierżawionych przez mennonitów były Stogi Malborskie. W 1820 r. mieszkało tu 301 osób, z czego aż 202 były wyznania mennonickiego.

Dziś możemy zwiedzić cmentarz, na którym chowali zmarłych od XVIII w. Na powierzchni 2,6 ha zachowało się 260 obramowań grobów oraz 78 charakterystycznych, bogato ornamentowanych stel, zakończonych trójkątnym naczółkiem. Z inskrypcji na płytach dowiemy się wielu informacji o zmarłych, m.in. o ich pozycji w lokalnej społeczności, miejscu zamieszkania, zwyczajach. Na rewersach steli znajdują się cytaty z Biblii lub epitafia.

To miejsce nazywane jest "polskim Stonehenge", a niektórzy przypisują mu nawet nadprzyrodzone moce. Nieopodal wsi Węsiory na Kaszubach zachowało się cmentarzysko przebywających w tym regionie przed blisko dwoma tysiącami lat Gotów. Datowane jest na okres od I do III w. naszej ery. Obejmuje trzy kamienne kręgi, zachowane częściowo fragmenty czwartego oraz dwadzieścia kurhanów. Kręgi składają się z ustawionych pionowo kamieni na wysokości około pół metra. Wewnątrz kręgów stoją kolejne kamienne słupy.

Na tym terenie archeolodzy odkryli cmentarzysko z grobami szkieletowymi i ciałopalnymi - kurhany mają nawet do 16 m. Część z nich pokryta jest małymi kamieniami, a niektóre przykrywają ustawione na ich szczycie głazy. Jak czytamy na stronie internetowej Pomorskie Travel, cmentarzysko założyli przedstawiciele tzw. kultury wielbarskiej - Goci i Gepidzi - którzy przybyli na tereny północnej Polski w I w. naszej ery, po opuszczeniu Szwecji. Podobne cmentarzyska znajdują się również w innych miejscach Europy, przez które się przemieszczali. Artefakty odnalezione podczas wykopalisk w Węsiorach są w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku.

Halloween nie może obyć się bez wizyty w zamku, w którym straszy!

Odwiedziny w największej krzyżackiej fortyfikacji to podróż w czasie. Wyobraźnię uruchamiają ekspozycje prezentujące oręż i zbroje oraz pomieszczenia wykorzystywane przez zakonników - sale, kuchnia, toalety.

Jeśli wierzyć legendom, na zamku w Malborku wręcz roi się od duchów rozpamiętujących dramatyczne wydarzenia sprzed wieków. Wciąż nierozwiązana jest zagadka tajemnego podziemnego przejścia. Miało ono prowadzić z piwnicy zamkowej, wzdłuż koryta rzeki Nogat i kończyć się w żuławskiej miejscowości Nowy Staw. Podobno przechowywano tam skarby, a strzegła ich m.in. para bezgłowych rycerzy, którzy do tej pory błąkają się po zamku.

Nietypowym przeżyciem w Halloween będą odwiedziny w Grotach Mechowskich, położonych wśród Puszczy Darżlubskiej, 10 km na zachód od Pucka.

Mechowskie Groty to najkrótsza podziemna trasa turystyczna w Polsce, za to jedyna tego typu jaskinia na całym Niżu Europejskim. Nie jest to ogromna pieczara. Ma zaledwie 16 m szerokości, nieco ponad metr wysokości i ciągnie się w głąb na ok. 30 m. Te niewielkie, ale przepiękne jaskinie i słupy skalne podtrzymujące sklepienie powstały dzięki wypłukaniu piasku przez wodę. Strop komory głównej grozi osypywaniem, stąd najpiękniejsza końcowa izba - z "sercem" ociekającym roztworem minerałów, mieniącym się wszystkimi barwami - jest dostępna tylko dla badaczy jaskiń. Jaskinia stanowi pomnik przyrody, chroniony w rejestrze zabytków. Miejsce odkryto, jak to często bywa, przypadkiem, w 1818 r., a następnie kilkukrotnie zasypywano i odsłaniano. 

Wyspa Sobieszewska wciąż kryje wiele tajemnic. Jednym z miejsc, których lepiej nie odwiedzać po zmroku, jest dwór nazywany Forsterówką, w bezpośrednim sąsiedztwie wieży ciśnień "Kazimierz".

W latach 1933-1945 rezydował tutaj gauleiter i obergruppenführer SS Albert Forster, nazywany "Katem Pomorza". Na terenie jego siedziby szkolono funkcjonariuszy pobliskiego obozu koncentracyjnego Stutthof. Historycy podejrzewają, że to właśnie w Forsterówce zapadła decyzja o ataku na Westerplatte. W 2012 r. rezydencję wpisano do rejestru zabytków chronionych prawem. Miejsce ogrodzone jest płotem, co dodatkowo przyciąga pasjonatów historii i mocnych wrażeń. Od 2010 r. rezydencja znajduje się w rękach ojców franciszkanów z Gdańska. Być może jego mroczna historia popadnie w zapomnienie, kiedy zakonnikom uda się - według planów - stworzyć tam "Wyspę św. Franciszka", czyli Młodzieżowy Ośrodek Pojednania Polsko-Niemieckiego.

Mieszkańcy Gniewu na Kociewiu opowiadają sobie o tym miejscu wiele legend. Jedna z nich mówi, że w XVII w., kiedy opadł poziom Wisły, w miejscu dawnego podzamcza odnaleziono ogromne żebro, które miało pochodzić od wielkoluda lub czarownika nękającego okoliczną ludność.

Ale z pokolenia na pokolenie przekazywana jest też historia o dobrym duchu. Sięga średniowiecza, kiedy jednym z gniewskich komturów był Zygmunt von Ramungen. Cieszył się szacunkiem i sympatią poddanych, był też orędownikiem pokoju, dlatego odradzał działania wojenne Wielkiemu Mistrzowi Zakonu Krzyżackiego Ulrichowi von Jungingenowi. Mistrz uznał go jednak za tchórza i za karę wysłał do walki w pierwszych szeregach bitwy pod Grunwaldem. Kiedy komtur Zygmunt wyruszał na wojnę, mieszkańcy zapytali, komu powierza pieczę nad zamkiem na czas swojej nieobecności. Rozgniewany odpowiedział: "Choćby i złym duchom!". Niestety, dobry gospodarz poległ w walce, ale ponoć często odwiedza gniewskie włości, snując się po korytarzach i wspominając dawne czasy.