Na co największe miasta Pomorza chcą wydać unijne pieniądze?

Unia Europejska zmieniła zasady rozdzielania unijnych funduszy w latach 2015-2020. Nowa formułą są m.in. tzw. ZIT-y, czyli Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (dla metropolii) oraz Zintegrowane Porozumienia Terytorialne (ZPT) dla Miejskich Obszarów Funkcjonalnych (MOF), dla mniejszych miast w regionie. Nazwy to skomplikowane, ale generalnie chodzi w nich o to, aby samorządy przygotowywały teraz swoje projekty unijne razem z innymi oraz z partnerami społecznymi czy prywatnymi firmami. W idei tej nie chodzi tylko o wydanie unijnych pieniędzy na projekty kilku gmin, ale również o zbudowanie nowych relacji w samorządach, zaciśnięcie współpracy.

- W nowym budżecie Unia zmieniła też preferencje co do samych projektów - tłumaczy marszałek pomorski Mieczysław Struk. - Przykładowo wiele samorządów zgłosiło projekty remontu lokalnych dróg, ale Unia nie chce już ich finansować. W związku z tym trzeba było połączyć kilka takich projektów - w większe - np. budowę zintegrowanych węzłów transportu zbiorowego. I takich projektów jest najwięcej. Podobnie rzecz się ma z projektami turystycznymi, których Unia również nie zamierza finansować, na przykłada szlaków rowerowych, które należało rozbudować, udowadniając, że mają one również charakter ekologiczny i są uzupełnieniem transportu zbiorowego.

W środę w Gdańsku parafowane zostały projekty, które przygotowują największe miasta regionu - Starogardu Gdańskiego, Malborka, Chojnic, Człuchowa, Lęborka, Kwidzyna, Słupska i Bytowa. Na jesieni osobne porozumienia zawarte zostaną z Kościerzyną oraz Trójmiastem, które jeszcze negocjują swoje projekty. Wartość parafowanych w środę projektów to 1,1 miliarda złotych, z czego 770 milionów ma dołożyć Unia Europejska.

Największy projekt Malborka dotyczy oczywiście Zamku Krzyżackiego. Jego szacowany koszt to ponad 80 mln zł. Obejmuje on m.in.: modernizację otoczenia zamku w celu przygotowania estetycznych przestrzeni publicznych, z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych; nadanie nowych funkcji turystycznych, edukacyjnych i społecznych Letniej Rezydencji Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego w Sztumie, poprzez utworzenie Pomorskiego Parku Historii i Kultury; zagospodarowanie i modernizacja otoczenia Szkoły Łacińskiej w Malborku wzdłuż bulwarów miejskich, z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych.

Drugi duży projekt Malborka - szacowany na 35 mln zł - dotyczy aktywizacji zawodowej w Malborku i Sztumie.

Obejmować on będzie m.in.: zindywidualizowane poradnictwo zawodowe, szkolenia indywidualne w oparciu o zdiagnozowane potrzeby, staże zawodowe, subsydiowanie zatrudnienia, usługi trenera pracy/ asystenta osoby niepełnosprawnej, dofinansowanie kosztów związanych z uruchomieniem działalności gospodarczej; warsztaty: stolarskie, organizacji eventów, grafiki komputerowej, rękodzieła artystycznego, plastyczne i fotograficzne oraz warsztaty, w ramach których kształcone będą kadry do pracy przy produktach turystycznych na terenie Malborka (np. dotyczące ginących zawodów).

Największy projekt tego miasta to - Zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych wraz z retencjonowaniem wody. Projekt szacowany na blisko 30 mln zł obejmuje m.in. budowę pięciu zbiorników retencyjnych oraz systemu kanalizacji deszczowej - kolektor deszczowy zbierający wody opadowe z osiedla Żabno i Łapiszewo.

Drugi duży projekt - 25 mln zł - to budowa multimodalnego węzła integrującego publiczny transport zbiorowy. Obejmuje on m.in.: budowę ciągu peronów przystankowych komunikacji miejskiej i regionalnej, miejsc postojowych dla taksówek, systemów parkingów P&R, B&R i K&R, bezkolizyjnych ciągów pieszych. Przedłużony i rozbudowany zostanie istniejący tunel pod torami kolejowymi. Węzeł zostanie wyposażony w system informacji pasażerskiej i system sterowania ruchem komunikacyjnym. Nastąpi przebudowa dworca kolejowego z nadaniem nowych funkcji społecznych. Wszystkie elementy węzła zostaną przystosowane do obsługi osób niepełnosprawnych (windy, brak progów itp.)

Poza tym Starogard zgłosił projekty: Zachowanie wartości przyrodniczych i krajobrazowych korytarza ekologicznego doliny Wierzycy; Upowszechnienie edukacji przedszkolnej; Redukcję niskiej emisji poprzez rozbudowę sieci ciepłowniczej; Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej

Największy projekt tego miasta to budowa zintegrowanego węzła transportu zbiorowego. Szacowany on jest na 14 mln zł. Składają się na niego: modernizacja budynku dworca kolejowego i autobusowego, budowa przystanku komunikacji miejskiej, postoju TAXI, parkingu dla samochodów osobowych (P&R), parkingu dla rowerów (B&R), budowa ścieżki rowerowej w kierunku ulic Stary Dworzec, Kwiatowej i Dworcowej, zejścia z wiaduktu. W ramach przedsięwzięcia planuje się także zakup autobusów komunikacji miejskiej.

Poza tym Bytów przygotował kilka mniejszych projektów, po kilka milionów złotych dotyczących m.in.:   wyrównanie dostępu do usług zdrowotnych; budowy połączenia drogi powiatowej nr 1796G  z ulicą Prostą; modernizacji infrastruktury przeznaczonej do odzysku odpadów czy budowę ścieżek rowerowych.

Oba miasta zgłosiły dużo wspólnych projektów. Największy z nich dotyczy gospodarki wodami opadowymi i szacowany jest na ponad 44 mln zł. Przedsięwzięcie będzie realizowane w mieście Chojnice oraz centralnej części Człuchowa poprzez: budowę i modernizację systemów gromadzenia, oczyszczania oraz odprowadzania wód opadowych i roztopowych, budowę zbiorników retencyjnych, budowę indywidualnych systemów zatrzymywania i zagospodarowania wód w miejscu ich powstawania, rozdział kanalizacji deszczowej i sanitarnej.

Kolejny duży projekt, szacowany na 37,7 mln zł to - utworzenie transportowych węzłów integrujących wraz ze ścieżkami pieszo-rowerowymi i rozwojem sieci publicznego transportu zbiorowego na terenie Chojnic i Człuchowa.

W Chojnicach obejmuje on m.in.: przebudowę budynku dworca PKP, przekształcenie układu komunikacyjnego oraz placów w rejonie dworca na potrzeby węzła integrującego (wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą), budowa parkingów P&R oraz B&R, system roweru miejskiego, zakup ekologicznego, niskopodłogowego taboru autobusowego.

Z kolei w Człuchowie ma zostać: przebudowany budynek dworca PKP, zbudowane miejsca postojowe dla autobusów, TAXI, rowerów oraz systemu ?roweru miejskiego?, wykonane mają być dojazdy, ciągi pieszo-rowerowe oraz parkingi, zakupione elektroniczne tablice informacyjne.

Poza tym oba miasta przygotowały szereg projektów dotyczących m.in. służby zdrowia.

Miasto to zgłosiło kilka projektów, z których największy, szacowany na ponad 14 mln zł dotyczy budowy węzła transportowego wokół dworca PKP w Kwidzynie. Obszar węzła zostanie zoptymalizowany pod kątem ruchu pieszo-rowerowego. Przy Dworcu zlokalizowany zostanie punkt samodzielnego wypożyczania rowerów z systemem B&R. W budynku dworca obok funkcji transportowych zostanie urządzona biblioteka i czytelnia miejska. Na obszarze węzła transportowego zorganizowane zostaną miejsca przystankowe komunikacji miejskiej, krajowej i międzynarodowej. Przystanki (miejsca odjazdów i odpraw pasażerów) zostaną wyposażone w stosowne wiaty (o odpowiednich parametrach technicznych) i zadaszenia, wraz z czytelnym systemem informacji pasażerskiej.

Poza tym Kwidzyn chce również m.in. zagospodarować nabrzeża rzeki Liwy czy rozbudować miejską kompostownię.

To miasto zgłosiło szereg ciekawych projektów, ale największym, tak jak w przypadku poprzedników jest projekt stworzenia węzła transportowego wokół dworca PKP. Ma on kosztować ponad 20 mln zł.

Przedsięwzięcie polega na utworzeniu węzła integrującego ruch pieszy, rowerowy, samochodowy, autobusowy oraz kolejowy, obejmuje budowę parkingów, P&R i B&R w obrębie dworca kolejowego. Przebudowę dróg dojazdowych w obrębie węzła integracyjnego wraz z systemem ścieżek rowerowych, które docelowo zostaną doprowadzone do gmin ościennych, rozbudowę tunelu pieszo-rowerowego na stacji kolejowej, zakup ekologicznych autobusów.

Poza tym Lębork zamierza m.in.: rozbudować zakład zagospodarowania odpadów; zmodernizować sieć ciepłowniczą; wdrożyć program aktywizacji zawodowej.

Z racji swej wielkości Słupsk zgłosił najwięcej projektów o najwyższej szacunkowej wartości. Najdroższy to - Zarządzanie wodami opadowymi na terenie zlewni rzeki Słupi, który kosztować ma ponad 61 mln zł.

Drugi co do wielkości projekt - Poprawa efektywności energetycznej obszaru funkcjonalnego Miasta Słupska poprzez termomodernizację budynków - , którego szacunkowy koszt to 39 mln zł. W ramach przedsięwzięcia przewiduje się realizację kompleksowych działań służących poprawie efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej i mieszkaniowych (w tym termomodernizację), których zakres wynikać będzie z wykonanych uprzednio audytów energetycznych. Zakłada się m.in. modernizację oświetlenia wewnętrznego oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.

Słupsk wzorem innych miast chce również zbudować węzeł transportowy za 36 mln zł. W ramach tego zadania planuje się m.in.: budowę dworca autobusowego, rozbudowę lub budowę tunelu pod dworcem PKP; budowę infrastruktury typu P&R, oraz - B&R, K&R wraz z budową i modernizacją dróg, w zakresie niezbędnym do sprawnego skomunikowania węzła z istniejącym układem drogowym miasta; zakup 10 sztuk taboru komunikacji miejskiej.

Poza tym Słupsk zaplanował również projekty m.in.: poprawy oświetlenia w mieście, budowę centrum żeglarstwa w Ustce; upowszechnienie edukacji przedszkolnej.